Vijftig jaar strijd voor landrechten in Suriname gaat door

Vijftig jaar na onafhankelijkheid blijft strijd voor landrechten in Suriname voortduren

Vijftig jaar strijd voor landrechten in Suriname gaat door

Bijna vijftig jaar na de onafhankelijkheid van Suriname van Nederland, blijven de inheemse en tribale volkeren van het land vechten voor de erkenning van hun landrechten.

“We zijn de oorspronkelijke bewoners van het land en onze rechten moeten worden beschermd,” zei Sergio Jubithana, kapitein van het inheemse dorp Hollandse Kamp, tijdens een persconferentie met de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) in februari. In het noordelijke district Para, waar Hollandse Kamp ligt, zijn houtconcessies verleend door de overheid.

“Het is triest om te zien hoe we worden behandeld. Maar we zullen niet langer accepteren dat onze rechten worden vertrapt,” voegde Jubithana toe.

Suriname is het enige land in Zuid-Amerika dat de landrechten van inheemse volkeren nog niet in zijn grondwet heeft verankerd, ondanks een baanbrekende uitspraak van het Inter-Amerikaanse Hof voor de Rechten van de Mens in 2007 ten gunste van de Saamaka-stam, die een zaak tegen de staat had aangespannen omdat concessies in hun thuisland waren verleend zonder hun toestemming.

Ondanks dat de Saamaka hun zaak 17 jaar geleden wonnen, is het nog steeds onduidelijk wanneer de conceptwet voor collectieve rechten van inheemse en tribale volkeren, die de landrechten van de Saamaka en andere groepen zal beschermen en reguleren, door de nationale assemblee zal worden goedgekeurd. Deze wet werd voor het eerst ingediend in 2021. De spanningen tussen deze gemeenschappen en de overheid zijn in de afgelopen jaren toegenomen door voortdurende concessies aan goud- en houtbedrijven in hun gebieden, wat volgens hen hun levensonderhoud en traditionele levenswijze heeft beïnvloed.

Volgens de laatste volkstelling in 2012 wonen er ongeveer 20.000 inheemse mensen in Suriname, verspreid over meer dan 50 dorpen, wat bijna 4% van de totale bevolking uitmaakt. Omdat hun gebieden nog steeds niet wettelijk erkend zijn, is het moeilijk voor hen om lokale infrastructuur zoals scholen en ziekenhuizen te ontwikkelen, of financiële overeenkomsten aan te gaan met banken of investeerders om bedrijven te starten.

Surinaamse Marrons, de afstammelingen van ontsnapte Afrikaanse slaven, hebben vergelijkbare problemen. Ze vormen de op één na grootste etnische groep van het land, met een populatie van 120.000 die voornamelijk in dorpen in het noorden en zuiden van het binnenland woont, ver van de hoofdstad Paramaribo.

De Saamaka zijn een van de zes Marron-stammen van Suriname. Net als veel andere traditionele gemeenschappen worden ze bedreigd door mijnbouw- en houtkapactiviteiten, waaronder gedwongen verplaatsing en vervuiling van drinkwaterbronnen.

Daarnaast zijn deze gebieden, door de verleende concessies, verboden terrein geworden voor traditionele activiteiten zoals jagen en vissen. In mei 2023 escaleerden anti-overheidsprotesten in het dorp Pikin Saron, waarbij twee mensen omkwamen. Demonstranten uitten hun onvrede over het gebrek aan landrechten en de hoge werkloosheid, en klaagden over niet nagekomen werkbeloftes door het staatsmijnbedrijf Grassalco.

De zes Marron-stammen hebben grotendeels hun traditionele levenswijze behouden en leven, net als de inheemse groepen, voornamelijk van de jacht, visserij en traditionele geneeskunde. Volgens een baseline studie van VIDS uit 2020 leeft driekwart van de Marron-populatie in armoede.

Bijna alle inheemse en Marron-dorpen zijn financieel afhankelijk van staatsubsidies voor lokale infrastructuur- en bouwprojecten. Volgens de VIDS-studie leeft bijna tweederde van de inheemse bevolking van Suriname in armoede en hebben ze geen toegang tot kwaliteitsonderwijs, gezondheidszorg, elektriciteit en drinkwater. In veel delen van het land is het rivierwater vervuild door kwik dat wordt gebruikt in de goudwinning, waardoor sommige dorpsbewoners gedwongen zijn te verhuizen.

In het Marron-dorp Nieuw Koffiekamp, ongeveer 100 km ten zuiden van Paramaribo, heerst een gevoel van hulpeloosheid. Sinds 1994 is het dorp betrokken bij een goudmijnconcessie, eerst verworven door het Canadese mijnbouwbedrijf Golden Star Resources. De bewoners weerstonden een poging van de overheid om hen te verplaatsen, en de spanningen zijn blijven bestaan, zelfs nu de mijn meerdere keren van eigenaar is veranderd.

De strijd voor wettelijke erkenning van landrechten heeft een lange geschiedenis, die teruggaat tot de onafhankelijkheid van het land in 1975. Sindsdien zijn er regelmatig acties geweest door inwoners van het binnenland om erkenning van hun territorium te verkrijgen.

Hugo Jabini, een juridisch expert en lid van de Saamaka Community Association, zegt dat zijn organisatie binnenkort een nationale bewustwordingscampagne zal starten om het belang van landrechten voor inheemse en tribale gemeenschappen te benadrukken. “Het wordt moeilijk, maar we zijn verplicht deze strijd voort te zetten,” voegt Jabini toe.

Date: 29 juni 2024

– DISCLAIMER –

LocalContentSuriname.com is een portaal waar ondernemers, bedrijven en stichtingen zich willen presenteren. Deze website is niet verantwoordelijk voor de inhoud die op deze pagina getoond wordt. Alle informatie die op deze pagina wordt verstrekt, moet onafhankelijk worden geverifieerd. Er worden geen garanties of verklaringen gegeven voor de juistheid van de informatie. Ga naar veelgestelde vragen voor meer informatie.